DSM-5 (Ruhsal Bozuklukların Tanı ve İstatistiksel El Kitabına Göre)
Bu kişilik bozukluğu tanısı alan kişiler, başkalarının duygularına karşı duyarsızdırlar.
Kuralları tanımazlar, duyarsız, agresif, ben merkezci, manipülatif ve dürtüsel davranabilirler.
Bulundukları ortama uyum sağlamada belirgin bir zorluk yaşarlar. Engellenmelere kızarlar.
Yineleyici problemli davranışlar sergilerler. Bu davranışlar tutuklanmalara neden olabilir özellikte de olabilir.
İletişim kurmada beceriklidirler ve kurnazca hareket edebilirler. Fakat bu ilişkiler kısa süreli ve geçicidir.
Evlilik ve aile ilişkilerinde sorunlar belirgindir.
Hatalarında suçluluk hissetmezler ve yasal olarak suç işleme olasılıkları çok yüksektir.
Davranışlarının sonuçlarını umursamazlar. Sürekli bir kılıf uydurabilirler.
Kendisi ve çevresindekiler için tehdit yaratırlar. Genellikle yakınları, bu tür davranışlarından oldukça yorgun düşer.
Başkalarının haklarını yok sayar, sorumsuz davranırlar.
Kolaylıkla kavga çıkarabilir, kolaylıkla yalan söyleyebilirler.
Diğer insanlardan üstün olduklarını düşünebilirler. Başkalarını suçlarlar.
Otorite ve kuralları tanımazlar.
Finansal güçlükler yaşayabilirler, sorumluluktan kaçarlar.
Hayvanlara, eşyalara zarar verebilirler.
Alkol ve madde bağımlılıkları görülebilir.
Fiziksel yaralanma öyküleri olabilir.
Geleceklerini planlayamazlar.
Bir işe girseler de uzun süreli o işte çalışamayabilirler.
Bu kişiler, sosyo- kültürel olarak davranış standartlarına uygun davranmazlar.
Genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde, karşı gelen ve saldırgan davranış öyküleri vardır.
Genetik nedenler, geçmiş olumsuz çevresel faktörler, bir kaza sonrası alınan beyin hasarı vb. durumlar bu kişilik bozukluğunun nedenleri olabilir.
18 yaşından önce bu tanı konulamaz.
Yukarıdaki belirtiler, 15 yaşından beri süregeliyor özellikte olmalıdır.
Erkeklerde daha fazla görülebilir.
Kendileri bir uzmana başvurmaz. Bu nedenle tedaviye yönlendirme için yakınlarının desteği önemlidir.
Genellikle bir suç işlediklerinde, yasal olarak zorunlu tedavi altına alınırlar.
Tanı ve tedavisi için, kesinlikle bir ruh sağlığı uzmanı ile birlikte hareket etmek gereklidir.
İlaç desteği ile birlikte bir terapi desteği de sağlanmalıdır.
Güven duyabileceği bir uzman seçmesi için ona destek olabilirsiniz.
Güvenmeleri zor olsa da, bunu başarabilirlerse ilerleme sağlanabilir.
Uzm. Klinik Psikolog Eda Gökduman Yavuz
