Kolesterol, vücut için gerekli bir yağ türü olsa da, kandaki yüksek seviyeleri özellikle LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein) kolesterol damar tıkanıklıklarına, kalp krizi ve inmeye yol açabilir. Kolesterol yüksekliğinin tedavisinde ilk adım genellikle yaşam tarzı değişiklikleridir. Sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite, kilo kontrolü ve sigarayı bırakmak bu sürecin temelini oluşturur. Ancak bu önlemlerle yeterli düşüş sağlanamazsa ya da kişi yüksek risk grubundaysa ilaç tedavisi devreye girer.
Kolesterol ilaçları, özellikle şu gruplara önerilir:
1. Kalp-damar hastalığı geçirmiş bireyler (kalp krizi, inme gibi): Bu kişilerde LDL düzeyine bakılmaksızın ilaç başlanır.
2. LDL kolesterolü çok yüksek olan bireyler (≥190 mg/dL): Genetik geçişli hiperkolesterolemi olasılığı yüksek olup erken tedavi gerektirir.
3. Tip 2 diyabetli kişiler (40-75 yaş arası): Diyabet kalp hastalığı riskini artırdığı için LDL orta seviyede bile olsa ilaç verilir.
En sık kullanılan kolesterol ilaçları “statin” grubudur (atorvastatin, rosuvastatin gibi). Bunlar karaciğerde kolesterol üretimini azaltarak LDL seviyelerini düşürür. Gereken durumlarda ezetimibe gibi emilimi azaltan ilaçlar veya daha güçlü olan PCSK9 inhibitörleri de kullanılabilir.
Kolesterol ilaçlarına başlanması sadece kan değerlerine değil, bireyin genel sağlık durumuna, hastalık geçmişine ve yaşam tarzı değişikliklerine verdiği yanıta göre değerlendirilir. En doğru yaklaşım, ilaç tedavisini sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla birlikte sürdürmektir. Bu nedenle düzenli doktor kontrolü ve kişiye özel tedavi planı büyük önem taşır.
Özetlemek gerekirse; Kolesterol yüksekliği, kalp krizi ve inme riskini artırır. Öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Yetersiz kalırsa, özellikle yüksek riskli bireylerde ilaç tedavisi uygulanır. Statinler en sık kullanılan ilaçlardır. Tedavi, bireysel risk faktörlerine göre düzenli doktor kontrolüyle planlanmalıdır.
