Oyun sağaltıcı ve öğretici bir aktivitedir. Özellikle erken gelişim dönemlerinde çocuklar, öğrendiklerini oyunlarda yeniden kurgulayarak özümsüyorlar. Oyunlarda farklı nesneler kullanıyorlar, boyutlarına göre gruplandırıyorlar eşleştiriyorlar… Bu da onların zihinsel gelişimleri için önemli bir aktivitedir. Bedensel olarak aktif oldukları oyunlarda koordinasyonları, dengeleri için önemli olur. Grup oyunlarında da çocukların sosyal becerileri, oyun becerileri, problem çözme becerileri gelişiyor. Ama ben bugün daha çok oyunun, sağaltıcı tarafından bahsetmek istiyorum. İyileştirici özellikle ruhsal iyiliğe katkı sağlayıcı tarafından… Biz çocuk psikiyatrisinde, sıklıkla oyunu, tanı amaçlı da, birçok ruhsal sorunun tedavisi amaçlı da kullanabiliyoruz.
Bugün bahsedeceğim oyunlar ebeveynler olarak evde sizin faydalanabileceğiniz oyunlar. Bunların bir kısmını hali hazırda zaten uyguluyorsunuz, bir kısmını yeni duyabilirsiniz. İlk oyun tipimiz yönlendirmesiz çocuk merkezli oyunlar… Burada oyunu, oyunun kurallarını, kullanacak materyalleri tamamen çocuk belirliyor. Mesela çocuğunuz anneniz olduğundan bahsedebilir. Size okul hazırladığıyla alakalı bir senaryo üretebilir. Biz tamamen onu yönlendirmesiyle ilerliyoruz. Bu tip oyunu biz tanı amaçlı da sık kullanıyoruz. Birçok ruhsal sorunda da faydalanabiliyoruz. Diğer bir oyun tipimiz, temalı sembolik oyunlardır. Bunlar belirli bir sorunun çerçevesinde ilerlediğimiz oyunlardır. Mesela köpek korkusu olan, daha önce köpek tarafından ısırılmış bir çocuk da olabilir, köpekle alakalı materyalleri kullanarak, kurguladığınız oyunlar… Diğer bir oyun tipimiz de, çocuğun hareketiyle, davranışıyla başlayan oyun… Bunlara örnek şunu verebiliriz. Mesela çocuğumuz sol omuzumuza dokunduğunda, sola dönmemizi isteyebilir, sağ omuzumuza dokunduğunda kendi etrafımızda dönmemizi isteyebilir. Bu, yetersizlik düşünceleri olan çocuklarda, faydalanabileceğiniz oyunlardandır. Diğer bir oyun tipimiz ayrılık oyunları… Ceee’li oyunlar, saklambaç bu tip oyunlardandır. Özellikle terk edilme korkuları, ayrı kalma korkuları olan çocuklarda faydalanıyoruz. Bu tip oyunlarda özellikle saklambaçta şuna dikkat etmek lazım. Küçük yaşlarda ayrılığı kısa tutmak lazım. Daha büyük yaşlarda ayrılığı uzatabiliriz. Diğer bir oyun tipimiz saçma oyunlar… Ebeveynler olarak bizlerin bilinçli olarak saçmaladığı, abarttığı oyunlar… Mesela kıyafetlerimizi giyerken giyemeyebiliriz, pantolonumuzun paçasını kolumuza geçirebiliriz. Bu tip oyunlarda yetersizlik düşünceleri olan, hasta yapma korkuları olan, çocuklarda faydalı oyunlardandır. Diğer bir oyun tipimiz, gücün, kontrolün çocukta olduğu oyunlardır. Çocuk güçlü taraf, becerikli taraf; bizse güçsüz, korkak, sakar tarafı, kurguladığımız oynadığımız oyun tipleridir. Bu tip oyunlar yetersizlik düşüncelerinde de, hata yapma korkuları olan çocuklarda da, faydalanabileceğimiz oyunlardır. Diğer bir oyun tipimiz, çocuğun yaşça küçük olmayı tercih ettiği oyunlardır. Mesela çocuğunuz altı yaşında olabilir ama bebeksi davranmak, isteyebilir. bebeksi konuşabilir. Emzik, biberon kullanmak isteyebilir. Bu tip oyunlar özellikle ebeveyninden sağlık sorunları ya da, başka nedenlerle uzun süre ayrı kalmak zorunda kalmış çocuklarda, ebeveynle çocuk arasında ilişkiyi tekrar onarmak için, tercih ettiğimiz oyunlardandır. Diğer bir oyun tipi, fiziksel temaslı oyunlar… sıklıkla tercih ediniz. Çocukların aidiyetini, güven hissini, bağlanmayı kuvvetlendiren oyunlardandır. Son olarak da işbirliğiyle, ilerleyen oyunlardan bahsetmek istiyorum. Bu oyun tiplerinde rekabet yok bir ödül yok, beraber bir puzzle yapıyoruz ya da bir ev inşa ediyoruz, kule yapıyoruz… Bu tip oyunlar da çocuğun bağlı hissetmesine, değerli hissetmesine yüksek oranda fayda sağlıyor. Tüm bu oyun tipleri için şunu söyleyebiliriz. Ebeveyn olarak öğretme gayeniz olmasın. Tek gayeniz eğlenmek olsun. Şimdiden çocuklarınızla iyi eğlenceler diliyorum.
