Çocuğunuz seslendiğinizde bakmıyor, iletişim için jestleri ve sözcükleri kullanmıyor olabilir. Sizi taklit etmiyor, söylediği bir sözcüğü yeniden söylemiyor. Belki de hiç sözel iletişim kurmuyor. Kendi halinde görünüyor, oyuncakları atmak dışında oyun oynamıyor olabilir. Bu hikâye size tanıdık geldiyse aşağıdaki önerileri uygulayabilirsiniz. Belki de dikkat etmeniz gereken şeyler konuşmanın çok öncesinde olması gereken sözel olmayan iletişim becerileridir.
Yaşamın ilk iki yılında dil gelişimi için yapıtaşları oluşur. İşitsel gelişim hızlanır, karmaşık seslemeler ortaya çıkar. Sosyal duyarlılık ve alıcı dil becerileri gelişir. Ortak dikkatin başlamasıyla birlikte önce sözel olmayan biçimde amaçlı iletişim ortaya çıkar (işaret etme, jest ve mimikleri kullanma, basit vokalizasyonlar ıhhh.. gibi). Çocuk ebeveynin farkındadır ve dikkatini çekmeye çalışır. Bu gelişimsel süreçler daha 9-10 aylıkken bebekler ilk sözcüklerini söylemeden çok önce gerçekleşir. Dil öncesi iletişim becerileri daha sonraki dil gelişimi için temel oluşturur. Bu becerileri evde nasıl destekleyebiliriz?
-
İletişim fırsatlarını arttırmak ve çevreyi düzenlemek (ev işlerine yardım etmesini sağlamak, basit görevler vermek, çevredeki uyaranları azaltmak.
-
Çocuğun ilgisini takip etmek (sadece ilgilendiği şey hakkında yorumda bulunun. “ne kadar büyük bir top”, “tekerleği çıkmış”, “şimdi ne yapacağız” gibi sonrasını çocuğun belirleyeceği bir iletişim dili kullanmak.)
-
Kendiniz ve çocuğunuz için öngörülebilir rutinler oluşturun. (O gün neler yapacağınızı öncesinde ve sonrasında konuşun. Beslenme, banyo, giyinme veya oyuncaklarla oynama sırasında da yapılabilir.)
-
Çocuğunuzun ihtiyaçları için iletişim kurma olasılığı fazladır. Böyle anlarda çocuğunuzu anlayın ve ne istediğini söyleyin.
-
Çocuğunuzun göz hizasında olmaya dikkat edin. (Koltuktaysa yerde oturabilir, yere uzanıyorsa siz de aynı şekilde uzanabilirsiniz. Arkasında veya daha yüksekte olmamaya dikkat edin.
